Điều trị nghẹn ở người già không những phải nhanh chóng, kịp thời mà còn phải đúng cách, nếu không sẽ gây ra những hậu quả khó lường.
Nguyên nhân và cách điều trị nghẹn ở người già
Ở người già, niêm mạc đường tiêu hóa teo dần, biểu mô thành niêm mạc miệng cũng mỏng hơn, nướu teo lại khiến khả năng nhai giảm nên rất dễ bị sặc, nhất là khi bị phân tâm.
Nguyên nhân nghẹt thở
Khi nuốt thức ăn, sự phối hợp các chức năng trong cổ họng của người già thường mất kiểm soát nhịp nhàng khiến thức ăn dễ rơi xuống khí quản gây ho, sặc. Mặt khác, phản xạ nuốt của cơ vòng thực quản ở người già rất chậm.
Vì vậy, chỉ cần lơ đãng một chút, suy nghĩ hoặc ăn vội, ăn vội, nuốt miếng lớn thức ăn sẽ dễ gây tắc nghẽn thức ăn ở đoạn hẹp thực quản do sinh lý hoặc bệnh lý.
Triệu chứng nghẹt thở
Nghẹn thức ăn có thể gây tắc nghẽn cổ họng, thực quản, khí quản hoặc cả hai. Nếu thức ăn làm tắc thực quản, đang ăn bỗng thấy khó nuốt, phải cố nuốt, bị nấc và nôn. Miếng thức ăn sẽ di chuyển vào khí quản theo phản xạ của việc mở thanh môn.
Lúc này người bị sặc ho sặc sụa, không nói được, khó thở tùy mức độ, có thể bị sặc. Nếu thức ăn làm tắc khí quản, người bị nghẹn đột ngột khó thở, mặt tím tái rồi tím tái, vẻ mặt lừ đừ, nấc cụt.
Nếu không được điều trị kịp thời và thỏa đáng, trong vòng vài phút, tình trạng thiếu oxy cấp tính, nghiêm trọng này có thể dẫn đến tử vong. Vì vậy, việc xử lý ban đầu khi người già bị nghẹn là rất cần thiết và quan trọng.
Người già bị nghẹn cần được xử lý kịp thời
Làm thế nào để đối phó với nghẹt thở?
Điều trị nghẹn ở người già cần nhanh chóng, kịp thời theo hướng dẫn sau:
Nếu nạn nhân tỉnh, để nạn nhân ngồi với nửa người trên hơi cúi về phía trước. Khuyến khích họ ho thật mạnh. Khi ho sẽ tạo ra một luồng khí để đẩy thức ăn ra khỏi đường hô hấp hoặc ít nhất là tạo ra một lỗ hở để thở.
Người cứu đứng phía sau, dùng cùi chỏ đánh vào vùng lưng 4 cái giữa hai bả vai. Nếu điều kiện cho phép, người cấp cứu đứng phía sau, để nạn nhân hơi rướn người về phía trước, ôm bụng nạn nhân, chắp hai tay, dùng ngón tay cái bóp vào bụng trên 4 lần theo hướng miệng nạn nhân.
Lặp lại nhiều lần để tống thức ăn ra khỏi khí quản, ở thanh môn hoặc tạo lỗ thông để phục hồi chức năng hô hấp (xem hình). Nếu nạn nhân bất tỉnh, đặt nạn nhân nằm nghiêng. Người sơ cứu một mặt dùng ngón tay ấn lưỡi nạn nhân xuống, mặt khác dùng cùi chỏ đánh 4 cái vào lưng giữa hai bả vai.
Hoặc có thể để nạn nhân nằm ngửa, đầu ngửa ra sau, người sơ cứu ấn khuỷu tay (có thể bằng cả hai tay) lên bụng nạn nhân, đẩy 4 lần từ trong lên trên. Mục đích vẫn là tạo luồng khí từ phổi, đẩy ra chỗ tắc, khai thông đường thở.
Nếu nạn nhân bị nghẹn do thức ăn rắn, dính như bánh trôi, bánh ngọt… thì ngoài cách sơ cứu trên, phải đặt nạn nhân nằm nghiêng, dùng hai ngón tay móc hoặc kẹp thức ăn bị tắc. Chỉ cần lách qua kẽ hở là có thể cứu sống nạn nhân.
Khi đã áp dụng các cách trên mà tình trạng bệnh nhân vẫn không cải thiện thì tích cực ấn lồng ngực để làm hô hấp nhân tạo: để nạn nhân nằm ngửa trên sàn (trên nền cứng), nắm 2 tay nạn nhân và ấn vào. xuống ngực nạn nhân rồi nâng lên quá vai, làm liên tục. Sau đó nhanh chóng chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế để được cứu chữa kịp thời, tránh nguy cơ tử vong.
Những thông tin cung cấp trong bài của bệnh viện đa khoa Hồng Ngọc chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho chẩn đoán hay chữa bệnh.
Theo dõi fanpage trungcapyduoctphcm.edu.vn để biết thêm nhiều thông tin hữu ích: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
Bạn thấy bài viết Xử trí nghẹn ở người cao tuổi có thoải mãn đươc vấn đề bạn đang tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Xử trí nghẹn ở người cao tuổi bên dưới để Trung Cấp Y Dược Tại TPHCM có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: trungcapyduoctphcm.edu.vn
Nhớ để nguồn bài viết này: Xử trí nghẹn ở người cao tuổi của website trungcapyduoctphcm.edu.vn
Chuyên mục: Sống khỏe